Sustainability University Assembly is het eerste burgerberaad op een universiteit in Nederland. Het is een participatief proces waarin studenten en medewerkers samen het duurzaamheidsbeleid van de universiteit helpen vormgeven. Door middel van een reeks bijeenkomsten tussen april en juni 2025 hebben 130 gelote deelnemers uit de VU-gemeenschap zich gebogen over de vraag: Hoe kan de VU een duurzame universiteit worden?
Ecologische impact
De ecologische impact is op dit moment niet vast te stellen en is afhankelijk van de uiteindelijk geïmplementeerde voorstellen.
Maatschappelijke impact
• Brede participatie: 10.000 willekeurig geselecteerde studenten en 2.500 medewerkers ontvingen een uitnodiging om zich aan te melden voor de assembly. Uit de aanmeldingen werden vervolgens 160 deelnemers ingeloot. Uiteindelijk deed een groep van 130 studenten en medewerkers mee aan de assembly. De groep vormt een afspiegeling van de gehele VU-gemeenschap, waarbij alle faculteiten en diensten gerepresenteerd werden.
• Versterking van de gemeenschap: Het proces draagt bij aan onderlinge verbinding tussen studenten, docenten, onderzoekers en ondersteunend personeel en bevordert een gedeeld gevoel van verantwoordelijkheid en eigenaarschap over duurzaamheid binnen de VU.
• Sustainability University Agreement: In juni 2025 hebben de deelnemers hun gezamenlijke aanbevelingen overhandigd aan het College van Bestuur in de vorm van een Sustainability University Agreement. Deze aanbevelingen vormen input voor het nieuwe duurzaamheidsbeleid tot 2030.
Zichtbaarheid
Sustainability University Assembly is een innovatief voorbeeld van democratische vernieuwing binnen het hoger onderwijs. In plaats van top-down beleidsontwikkeling kiest de VU voor een bottom-up aanpak, waarbij studenten en medewerkers via een burgerberaad inspraak krijgen in de strategische koers van de universiteit.
Dit is niet alleen vernieuwend maar ook inclusief: door middel van loting krijgen deelnemers met verschillende achtergronden een gelijke kans om mee te doen. Deze aanpak past binnen de bredere maatschappelijke beweging waarin participatieve democratie en gezamenlijke besluitvorming steeds belangrijker worden. Het burgerberaad maakt het bovendien mogelijk om op een veilige, onafhankelijke manier complexe thema’s te bespreken.
Schaalbaarheid
De organisatie en begeleiding van het beraad is in handen van de stichting G1000.nu die sinds 2014 burgerberaden in Nederland faciliteert. Dankzij deze onafhankelijke organisatie is het proces transparant, onpartijdig en professioneel begeleid. Vrije Universiteit Amsterdam is niet gemoeid met de uitkomst van het beraad.
Dit zorgt ervoor dat deelnemers zich vrij voelen om hun stem te laten horen, en verhoogt de legitimiteit van de aanbevelingen. Deze vorm van deliberatieve democratie is niet alleen vernieuwend binnen de context van universiteiten, maar biedt ook een inspirerend voorbeeld voor andere kennisinstellingen die duurzaamheid op een inclusieve manier willen verankeren in hun beleid.
Lees meer hierover op de website van VU Amsterdam.
